Araç kiralama, hem bireysel yolculuklarda hem de iş seyahatlerinde en çok tercih edilen ulaşım çözümlerinden biridir. Kendi aracınızla gitmenin mümkün olmadığı veya ekonomik olmadığı durumlarda kiralama seçeneği devreye girer. Ancak pek çok kişi, bu süreci yeterince dikkatli yönetmediği için ekstra maliyetlerle ya da istenmeyen sorunlarla karşı karşıya kalır. Araç kiralamada sık yapılan hataları bilmek ve bunlardan kaçınmak, hem bütçenizi korur hem de yolculuğunuzu sorunsuz geçirmenizi sağlar.
Araç kiralama sürecinde yapılan en büyük hatalardan biri, sözleşmenin dikkatlice okunmamasıdır. Kiralama şirketleri, müşteriye aracı teslim etmeden önce sözleşme imzalatır ve bu belgede aracın kullanım koşulları, teslim süresi, kilometre sınırı, sigorta kapsamı, ek ücretler gibi pek çok detay yer alır. Ancak kullanıcıların çoğu bu belgeyi hızlıca imzalayıp geçer.
Oysa sözleşmede yazan küçük detaylar, daha sonra büyük sorunlara yol açabilir. Örneğin, aracın teslim edilmesi gereken saat veya yakıt deposunun dolu olarak iade edilmesi şartı, sözleşmede net şekilde belirtilir. Bu şartları gözden kaçıran kiracılar, araç iadesi sırasında ekstra ödeme yapmak zorunda kalabilir.
Kiralama yaparken sözleşmeyi satır satır okumak, anlamadığınız noktaları firma temsilcisine sormak ve gerekirse ek maddeler hakkında yazılı onay almak son derece önemlidir.
Bir diğer kritik hata, sigorta şartlarının tam olarak anlaşılmamasıdır. Araç kiralama şirketleri, genellikle temel sigorta ile araçları teslim eder. Ancak bu sigortalar her zaman her tür hasarı kapsamaz. Örneğin, cam, lastik veya far hasarları genellikle standart sigortaya dahil edilmez. Ayrıca bazı durumlarda sürücünün ödemek zorunda kalacağı bir "muafiyet bedeli" söz konusu olabilir.
Sigorta kapsamını yanlış anlamak, kazalarda ciddi maddi yüklerle karşılaşmanıza neden olabilir. Örneğin, küçük bir kaza sonucu araçta oluşan hasar, sözleşmedeki sigorta kapsamına girmiyorsa, masraf tamamen size yansıtılır. Bu nedenle kiralama öncesinde mutlaka sigortanın hangi durumları kapsadığını, hangi masrafların size ait olacağını ve varsa ek sigorta paketlerinin maliyetlerini öğrenmek gerekir.
Araç kiralama sürecinde yakıt politikası da sıkça gözden kaçırılan bir konudur. Kiralama şirketleri genellikle "full al - full ver" veya "boş al - boş ver" şeklinde yakıt politikaları uygular. "Full al - full ver" yönteminde araç deposu dolu şekilde teslim alınır ve aynı şekilde iade edilmesi gerekir. Bu şart yerine getirilmezse, firma sizden yakıt ücreti talep eder ve çoğu zaman bu ücret, istasyon fiyatlarından daha yüksek olur.
"Boş al - boş ver" seçeneğinde ise araç boş depo ile teslim alınır ve boş bırakılır. Ancak bu durumda, önceden alınan yakıt ücreti çoğu zaman kullanıcı için dezavantajlı olabilir. Çünkü depo tam dolmadan iade edilse dahi ücretin tamamı kesilir.
Yakıt politikası kurallarını önceden bilmek, gereksiz masraflardan kaçınmanızı sağlar. Kiralamadan önce hangi sistemin geçerli olduğunu öğrenmeli ve aracı teslim ederken bu kurallara uymalısınız.
Araç kiralarken dikkat edilmesi gereken bir diğer unsur, kilometre sınırıdır. Birçok araç kiralama şirketi, belirli bir kilometre limiti koyar. Örneğin günlük 250 km veya haftalık 1500 km sınırı olabilir. Bu sınır aşıldığında, her fazla kilometre için ekstra ücret ödenmesi gerekir.
Kilometre sınırını hesaba katmadan yapılan kiralamalarda, tatil sonunda veya uzun yolculuklardan sonra sürpriz faturalarla karşılaşmak mümkündür. Özellikle uzun mesafe planlayan sürücülerin sınırsız kilometre seçeneğini tercih etmesi, daha ekonomik olabilir. Ayrıca sınırların net şekilde sözleşmeye yazıldığından emin olunmalıdır.
Araç teslim alınmadan önce yapılan hasar kontrolü, kiracının en önemli sorumluluklarından biridir. Aracı aceleyle teslim almak, daha önce var olan çizik, göçük veya hasarların sizin üzerinize yazılmasına sebep olabilir.
Bu nedenle aracı teslim alırken detaylı bir inceleme yapmalı, varsa hasarları fotoğrafla veya video ile kayıt altına almalısınız. Ayrıca bu hasarların sözleşmeye yazılmasını talep etmelisiniz. Aksi takdirde, iade sırasında "önceden var olan" hasarlar için sizden ücret talep edilebilir.
Araç kiralarken yapılan hatalardan biri de ihtiyaçlara uygun olmayan araç segmenti seçmektir. Örneğin kalabalık bir aile için küçük bir hatchback kiralamak, yolculuk boyunca büyük bir konfor kaybına yol açabilir. Aynı şekilde, tek başına seyahat eden bir kişinin büyük ve yüksek yakıt tüketimine sahip bir SUV tercih etmesi, bütçeyi gereksiz yere zorlar.
Araç segmentini seçerken kişi sayısı, yolculuk mesafesi, bagaj ihtiyacı ve yakıt tüketimi gibi faktörler mutlaka dikkate alınmalıdır. Doğru segment seçimi hem yolculuğu keyifli hale getirir hem de maliyetleri kontrol altında tutar.
Araç kiralama şirketleri, aracı teslim etmeden önce genellikle bir depozito veya provizyon talep eder. Bu işlem, kredi kartı üzerinden yapılır ve araçta oluşabilecek hasarlara veya ödenmemiş cezalara karşı güvence sağlar. Ancak birçok kullanıcı, bu şartları bilmeden kiralama yapar ve teslim sırasında sürprizle karşılaşır.
Depozito miktarı, aracın segmentine ve firmanın politikalarına göre değişebilir. Örneğin ekonomi sınıfı araçlarda birkaç bin TL iken, lüks segmentte bu tutar çok daha yüksek olabilir. Ayrıca kredi kartı olmayan kullanıcıların çoğu firma tarafından kabul edilmediğini de bilmek gerekir.
Araç kiralamadan önce depozito şartlarını net olarak öğrenmeli, kredi kartınızın limitini buna göre ayarlamalısınız.
Araç kiralarken en sık yapılan hatalardan biri, aracı kullanacak ek sürücüleri sözleşmeye dahil etmemektir. Çoğu firma, sadece sözleşmede adı geçen kişilerin aracı kullanmasına izin verir. Ancak tatil sırasında araç dönüşümlü kullanılacaksa, her sürücünün sözleşmeye eklenmesi gerekir.
Ek sürücüyü sözleşmeye yazdırmamak ciddi riskler doğurur. Olası bir kaza durumunda sigorta devreye girmez ve tüm masraf kiracıya yüklenir. Ayrıca firma, sözleşme ihlali nedeniyle ek ceza uygulayabilir. Bu nedenle ek sürücülerin bilgilerini mutlaka baştan paylaşmak, gerekirse küçük bir ek ücret ödemek, uzun vadede büyük maliyetlerden kurtulmanızı sağlar.
Araç kiralama sürecinde teslim ve iade koşulları, en az sözleşme şartları kadar önemlidir. Teslimat saatleri, aracı iade edilecek nokta, ek süre ücretleri gibi konular net şekilde belirlenmelidir. Örneğin, aracı 2 saat geç iade etmek bile bir günlük ücret olarak yansıtılabilir.
Ayrıca bazı firmalar, farklı şehir veya havalimanında iade için ekstra ücret talep eder. Bu şartlar sözleşmede belirtilir ancak kullanıcılar çoğu zaman bu detayları gözden kaçırır. Yolculuk planlaması yapılırken, teslim ve iade koşullarını dikkatle incelemek ve buna göre hareket etmek, sürpriz maliyetleri engeller.
Uzun yolculuklarda otoyol ve köprü geçişleri için HGS veya OGS kullanımı kaçınılmazdır. Araç kiralayanların yaptığı hatalardan biri, bu geçişlerin nasıl ödeneceğini netleştirmemektir. Çoğu firma, araçları HGS etiketli teslim eder ve geçiş ücretlerini sonradan müşteriye fatura eder. Ancak bu sürecin nasıl işlediğini bilmemek, ek masraflarla karşılaşmaya yol açabilir.
Ayrıca trafik cezaları da kiracıya aittir. Hız limitini aşmak, yanlış park etmek veya kural ihlali yapmak, cezanın doğrudan aracı kiralayan kişiye yansıtılmasına sebep olur. Bu yüzden araç kullanırken trafik kurallarına azami dikkat edilmeli, otoyol geçişleri önceden planlanmalıdır.
Araç kiralama şirketleri, müşterilerine çocuk koltuğu, navigasyon cihazı, ek sigorta paketi gibi birçok ek hizmet sunar. Ancak bu hizmetleri son anda talep etmek, hem maliyetin artmasına hem de hizmetin temin edilememesine neden olabilir.
Örneğin yoğun sezonda çocuk koltuğu veya navigasyon cihazı talep eden sürücüler, bu ekipmanların kalmaması nedeniyle sorun yaşayabilir. Aynı şekilde ek sigortaların son anda alınması, çok daha yüksek fiyatlara mal olabilir. Bu nedenle ihtiyaç duyulacak ek hizmetler, rezervasyon sırasında planlanmalı ve sözleşmeye eklenmelidir.
Araç kiralayan kişilerin yaptığı bir diğer hata, aracı farklı şehirlerde veya ülkelerde kullanmak için gerekli izinleri almamaktır. Her firma, aracın kullanım alanı konusunda farklı kurallar koyabilir. Örneğin, bazı firmalar aracı sadece belirli şehir sınırları içinde kullanmaya izin verirken, bazıları yurtdışına çıkışı tamamen yasaklar.
İzin almadan yapılan şehir dışı veya yurtdışı kullanım, sözleşme ihlali sayılır. Böyle bir durumda sigorta geçersiz hale gelir ve araçta oluşabilecek tüm masraflar kiracıya yansır. Uzun yolculuk planı yapmadan önce mutlaka firmanın kullanım izinleri öğrenilmeli ve gerekiyorsa yazılı onay alınmalıdır.
Araç kiralama sürecinde her firmanın belirlediği yaş ve ehliyet süresi şartları vardır. Örneğin ekonomi sınıfı araçlar için genellikle 21 yaş ve 2 yıl ehliyet şartı aranırken, lüks segment araçlar için 27-30 yaş ve 5 yıl ehliyet şartı olabilir.
Bu şartları göz ardı ederek rezervasyon yapmak, teslim sırasında aracın verilmemesine yol açar. Ayrıca bu durumda yapılan ön ödemeler yanabilir. Bu nedenle yaş ve ehliyet süreleriyle ilgili kurallar önceden öğrenilmeli ve buna uygun araç seçilmelidir.
Son olarak, kiralama sürecinde en çok gözden kaçan noktalardan biri de iptal ve değişiklik politikalarıdır. Tatil veya iş planları değiştiğinde, kiralama rezervasyonunun iptal edilmesi veya tarihinin değiştirilmesi gerekebilir. Ancak her firmanın bu konudaki yaklaşımı farklıdır.
Bazı firmalar, belirli bir süre öncesine kadar ücretsiz iptal imkânı tanırken, bazıları iptal durumunda ücretin tamamını kesebilir. Tarih değişikliklerinde de ek ücret uygulanabilir. Bu nedenle rezervasyon yapmadan önce iptal ve değişiklik politikaları mutlaka öğrenilmeli, gerektiğinde esnek seçenekler tercih edilmelidir.
